Επτά μήνες μετά τη ρωσική εισβολή, ο Βλαντίμιρ Πούτιν προχώρησε σε πολεμική κλιμάκωση στην σύρραξη στην Ουκρανία επιστρατεύοντας εκατοντάδες χιλιάδες άνδρες και απειλώντας με προσφυγή στο πυρηνικό όπλο. Πώς εξηγείται αυτή η κλιμάκωση;
Γιατί τώρα;
Από την ώρα που η Ρωσία εξαπέλυσε την επίθεση κατά της Ουκρανίας στις 24 Φεβρουαρίου, το Κρεμλίνο δεν έχει σταματήσει να ανακοινώνει ότι «όλα εξελίσσονται σύμφωνα με το σχέδιο». Ακόμη και όταν αναγκάσθηκε να εγκαταλείψει την επίθεση κατά του Κιέβου και να αναδιπλωθεί προς ανατολάς την άνοιξη.
Στις αρχές του Σεπτεμβρίου, τα πράγματα άλλαξαν. Οι ουκρανικές δυνάμεις, εξοπλισμένες από την Δύση, ανάγκασαν τις ρωσικές δυνάμεις να αποσυρθούν από την περιοχή του Χαρκόβου, στην βορειοανατολική Ουκρανία και να οπισθοχωρήσουν στο Ντονμπάς (ανατολικά) και την Χερσώνα (νότια)
Παράλληλα, οι μεγάλες χώρες που ο Πούτιν ήλπισε ότι θα συνταχθούν πίσω από την επίθεση του Κρεμλίνου κατά της Δύσης έχουν αρχίσει να δείχνουν ότι χάνουν την υπομονή τους.
Την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός της Ινδίας Ναρέντρα Μόντι δήλωσε στον Πούτιν ότι «δεν είναι ώρα για πόλεμο», ενώ ο ρώσος πρόεδρος αναγκάσθηκε να παραδεχθεί δημόσια ότι «ακούει τις ανησυχίες της Κίνας» και του προέδρου της Σι Τζινπίνγκ.
«Ελαβε από τις μη δυτικές χώρες το μήνυμα ότι πρέπει να τελειώνει το συντομότερο δυνατόν, να σταματήσει να μιλά εξ ονόματος του μη δυτικού κόσμου», εκτιμά ο Alexandre Baounov, πρώην αναλυτής του κέντρου Carnegie της Μόσχας, που πρόσφατα φρόντισε να κλείσει η ρωσική κυβέρνηση.
Προσάρτηση και ατομική βόμβα
Στην συγκυρία αυτή, η Μόσχα επεδίωξε να ανακτήσει την πρωτοβουλία ανακοινώνοντας χθες εσπευσμένα την οργάνωση από τις 23 έως τις 27 Σεπτεμβρίου δημοψηφισμάτων προσάρτησης σε τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας, οι οποίες βρίσκονται έστω υπό μερική ρωσική κατοχή.
Αφού το ρωσικό στρατιωτικό δόγμα προβλέπει την προσφυγή στο πυρηνικό όπλο αν το ρωσικό έδαφος δεχθεί επίθεση, οι προς προσάρτησιν περιοχές θα αποτελούν στα μάτια του Κρεμλίνου ρωσικό έδαφος, ακόμη και αν κανείς στον κόσμο δεν θα έχει αναγνωρίσει τέτοια σύνορα.
Αρα, το θέμα για την Ρωσία είναι να σταματήσει την ουκρανική αντεπίθεση και την αποστολή όπλων μέσω των «δημοψηφισμάτων» αυτών που η Δύση χαρακτηρίζει «παρωδία» και «απάτη».
Ηδη από χθες, η επικεφαλής του ρωσικού δικτύου RT Μαργκαρίτα Σιμονιάν έγραφε στο Twitter ότι αυτή η εβδομάδα θα είναι «ή ο προθάλαμος της επικείμενης νίκης μας ή του πυρηνικού πολέμου».
Επιστράτευση ποιων και γιατί;
Η μερική επιστράτευση που κηρύχθηκε από τον Πούτιν αφορά 300.000 εφέδρους, κυρίως άτομα που διαθέτουν κάποια στρατιωτική πείρα.
Λίγες λεπτομέρειες έχουν διαρρεύσει πέραν του ότι αυτοί οι έφεδροι θα εκπαιδευτούν και θα εξοπλισθούν καταλλήλως. Δεν έχει ανακοινωθεί κανένα χρονοδιάγραμμα, την ώρα που στο μέτωπο του πολέμου βρίσκονται οι πλέον έμπειρες στρατιωτικές δυνάμεις της Ρωσίας, υφιστάμενες βαριές απώλειες.
Οι ρωσικές αρχές έχουν υποσχεθεί ότι οι φοιτητές και οι κληρωτοί εξαιρούνται της επιστράτευσης για το πολεμικό μέτωπο.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής Αμυνας της ρωσικής Βουλής Αντρέι Καρταπόλοφ, η επιστράτευση αφορά κυρίως τους εφέδρους στρατιώτες και υπαξιωματικούς κάτω των 35 ετών καθώς και τους εφέδρους αξιωματικούς κάτω των 45 ετών.
Ο υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού εξήγησε ότι αυτή η επιστράτευση ήταν αναγκαία για να κρατηθούν τα υπό ρωσική κατοχή εδάφη της Ουκρανίας.
Η γραμμή του μετώπου «είναι μεγάλη, άνω των 1000 χιλιομέτρων. Προφανώς, πρέπει να ενισχύσουμε αυτήν την γραμμή και τα μετόπισθεν, πρέπει να ελέγξουμε αυτά τα εδάφη».
Στοίχημα του Πούτιν;
Από χθες, μετά την ανακοίνωση των δημοψηφισμάτων προσάρτησης, το Κρεμλίνο μοιάζει να επιδιώκει να παίξει το χαρτί της κλιμάκωσης για να επιτύχει την υποχώρηση της Ουκρανίας, βάζοντας στο τραπέζι την πυρηνική επιλογή.
«Πρόκειται για τελεσίγραφο της Ρωσίας προς την Ουκρανία και την Δύση: είτε η Ουκρανία οπισθοχωρεί ή πυρηνικός πόλεμος», σχολίαζε σήμερα η ανεξάρτητη αναλύτρια Tatiana Stanovaïa στο Telegram.
Αλλωστε σήμερα ο Πούτιν επέμεινε ότι «δεν είναι μπλόφα».
Εδώ και επτά μήνες, η Δύση εκφράζει εμπράκτως την υποστήριξή της προς την Ουκρανία, αυξάνοντας την στρατιωτική και την οικονομική βοήθεια. Το Λονδίνο από την πλευρά του ανακοίνωσε ότι οι εξαγγελίες του Κρεμλίνου αποτελούν ομολογία αποτυχίας.
Σε στρατιωτικό επίπεδο, η επιστράτευση κινδυνεύει να αποδειχθεί ανεπαρκής για να αλλάξει την κατάσταση επί του πεδίου. Τουλάχιστον άμεσα.
Η οργανωτική πρόκληση της εκπαίδευσης, εξοπλισμού και ανάπτυξης 300.000 ανδρών στο μέτωπο είναι κολοσσιαία, με το δεδομένο μάλιστα ότι η Ρωσία δεν έχει επιδείξει και μεγάλη αποτελεσματικότητα στον τομέα και ήδη έχει εισπράξει βαριές απώλειες έχοντας αναπτύξει τις καλύτερες στρατιωτικές της μονάδες με τον καλύτερό της εξοπλισμό.
«Από την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης, σχεδόν τίποτε δεν εξελίσσεται κατά τα προβλεπόμενα», συνόψισε η Tatiana Stanovaïa του κέντρου R.Politik.
Με πληροφορίες από: ΑΠΕ-ΜΠΕ / AFP / Φωτογραφία αρχείου Reuters
