Οι πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με την επιθετική επιχείρηση της Τουρκίας στην βόρεια Συρία, με την «έγκριση» των ΗΠΑ, έχει επαναφέρει στο προσκήνιο της δράση της Ουάσινγκτον στη χώρα, αρχής γενομένης από το 2011.
Ακολουθούν οι βασικοί σταθμοί της εμπλοκής των ΗΠΑ στη Συρία ενόψει της απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων από τη μεθόριο με την Τουρκία.
Έκκληση για αποχώρηση του Άσαντ
Στις 29 Απριλίου 2011, ένα μήνα μετά τις πρώτες ειρηνικές διαδηλώσεις που κατεστάλησαν με τη βία από την κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, η Ουάσινγκτον επιβάλει οικονομικές κυρώσεις εις βάρος πολλών Σύρων αξιωματούχων και στη συνέχεια τον Μάιο εναντίον του ίδιου του Άσαντ.
Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ Ρόμπερτ Φορντ αψήφησε, τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, το καθεστώς μεταβαίνοντας στη Χάμα, που πολιορκούνταν από τον στρατό και ήταν θέατρο μιας τεράστιας κινητοποίησης.
Στις 18 Αυγούστου ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και οι Δυτικοί σύμμαχοί του ζήτησαν για πρώτη φορά την αποχώρηση Άσαντ.
Τον Οκτώβριο ο Φορντ εγκατέλειψε τη Συρία «για λόγους ασφαλείας». Η Δαμασκός ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στην Ουάσινγκτον.
Οι βομβαρδισμοί και ο Ομπάμα
Το καλοκαίρι του 2013 η κυβέρνηση Άσαντ κατηγορήθηκε για μια χημική επίθεση κοντά στη Δαμασκό που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 1.400 ανθρώπους, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον.
Παρά την κόκκινη γραμμή, την οποία είχε θέσει ο ίδιος, ο Μπαράκ Ομπάμα απέφυγε την τελευταία στιγμή να βομβαρδίσει σε αντίποινα εγκαταστάσεις του καθεστώτος στη Συρία. Τον Σεπτέμβριο κατέληξε με τη Μόσχα σε συμφωνία για την εξάρθρωση του χημικού οπλοστασίου της Δαμασκού.
Πλήγματα κατά των τζιχαντιστών
Το 2014 οι τζιχαντιστές κατέλαβαν μεγάλες περιοχές βόρεια και δυτικά της Βαγδάτης καθώς και στη βόρεια και την ανατολική Συρία, όπου εκμεταλλεύθηκαν το χάος που είχε προκληθεί από τον εμφύλιο.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου ο Ομπάμα δεσμεύθηκε να νικήσει το Ισλαμικό Κράτος με «έναν τεράστιο διεθνή συνασπισμό» και στις 23 του μήνα η Ουάσινγκτον βοήθησε τους συμμάχους της να εξαπολύσουν τα πρώτα πλήγματα στη Συρία και μετά στο Ιράκ.
Η Ουάσινγκτον ανέπτυξε στη Συρία 2.000 στρατιώτες, κυρίως μέλη των ειδικών δυνάμεων, και κινητοποίησε σημαντικά αεροπορικά και ναυτικά μέσα.
Τον Οκτώβριο του 2015 δημιουργήθηκαν οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF), που αποτελούνταν από 25.000 Κούρδους μαχητές και 5.000 Άραβες, όλοι τους Σύροι. Οι SDF, όπου κυριαρχούν οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), η βασική κουρδική πολιτοφυλακή στη Συρία, θα λάβουν βοήθεια από τις ΗΠΑ, εξοπλισμό αλλά και εναέρια υποστήριξη.
Έκτοτε οι SDF εκδίωξαν το ΙΚ από τη βορειοανατολική Συρία, κυρίως από τη Ράκα και μεγάλο μέρος της επαρχίας Ντέιρ αλ Ζορ, και ανακατέλαβαν τον Μάρτιο το τελευταίο του προπύργιο, την πόλη Μπαγούζ.
Ο Τραμπ διατάσσει πλήγματα
Στις 14 Απριλίου 2018 οι ΗΠΑ, με τη στήριξη της Γαλλίας και της Βρετανίας, εξαπέλυσαν στοχευμένα πλήγματα εναντίον του συριακού καθεστώτος, το οποίο κατηγορούν για μια άλλη χημική επίθεση (40 νεκροί) στην πόλη Ντούμα κοντά στη Δαμασκό, η οποία τότε βρισκόταν υπό τον έλεγχο των Σύρων ανταρτών.
Τον Απρίλιο του 2017 ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ είχε ήδη διατάξει τη διεξαγωγή αεροπορικών πληγμάτων εναντίον αεροπορικής βάσης μετά την επίθεση με αέριο σαρίν στην πόλη Χαν Σεϊχούν στην επαρχία Ιντλίμπ, για την οποία η Ουάσινγκτον είχε κατηγορήσει το καθεστώς Άσαντ (περισσότεροι από 80 νεκροί).
Αμερικανοτουρκική συμφωνία
Στις 19 Δεκεμβρίου 2018 ο Τραμπ ανακοίνωσε την απόσυρση των Αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία, μια αμφιλεγόμενη απόφαση που ώθησε τον τότε υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ Τζιμ Μάτις να παραιτηθεί. Ο Τραμπ διευκρίνισε μερικούς μήνες αργότερα ότι περίπου 400 Αμερικανοί στρατιώτες θα παραμείνουν στη Συρία «για ένα διάστημα».
Στις 16 Ιανουαρίου 2019, 19 άνθρωποι, ανάμεσά τους και τέσσερις Αμερικάνοι, σκοτώθηκαν σε βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας εναντίον του συνασπισμού στη Μάνμπιτζ. Την ευθύνη για την επίθεση, την πιο αιματηρή εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων τη Συρία από το 2014, ανέλαβε το ΙΚ.
Στις 7 Αυγούστου Άγκυρα και Ουάσινγκτον αποφάσισαν να δημιουργήσουν «ένα κοινό επιχειρησιακό κέντρο» για να συντονίσουν τη δημιουργία «μιας ζώνης ασφαλείας» στα τουρκικά σύνορα και τις περιοχές που ελέγχουν οι YPG.
Έναρξη της στρατιωτικής απόσυρσης
Στις 6 Οκτωβρίου η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε ότι η Τουρκία θα διεξαγάγει «σύντομα» στρατιωτική επέμβαση «που είναι προγραμματισμένη εδώ και καιρό στη βόρεια Συρία» και ότι τα αμερικανικά στρατεύματα θα αποχωρήσουν από την περιοχή.
Ήδη από την επομένη οι αμερικανικές δυνάμεις άρχισαν να αποχωρούν από τα τουρκικά σύνορα. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η τουρκική επιχείρηση ενδέχεται να ξεκινήσει ανά πάσα στιγμή.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ / Φωτογραφία Reuters
